حافظه DDR4 سالها است که اصلیترین نوع رم مورد استفاده در چندین نسل از رایانههای شخصی و لپ تاپ ها بوده است. اما جانشین آن یعنی DDR5 بهسرعت در حال تصاحب این جایگاه است.
حافظه DDR5 برای اولین بار روی پردازندههای Alder Lake اینتل عرضه شد و در پردازندههای AMD Ryzen سری 7000 هم یافت میشود. اما سوال مهم اینجا است که آیا DDR5 ارزش ارتقا دارد؟ در این مطلب از دیجی 63 به تفاوت رم های DDR5 لپ تاپ با DDR4 اشاره خواهیم کرد.
آشنایی با رم DDR4 و DDR5
حافظه دسترسی تصادفی یا رم (RAM) لپ تاپ شما برای عملکرد بهتر لپ تاپ، اهمیت به سزایی دارد. اگر رم شما خیلی کند است یا حافظه کافی ندارد، نمیتوانید برنامههای مورد نیاز خود را بهخوبی اجرا کنید. عبارت DDR مخفف Double Data Rate Synchronous به معنای «دو نرخ داده همزمان» است.
در مقاله رم لپ تاپ چیست؟ من برای لپ تاپم به چقدر رم نیاز دارم؟ به طور کامل توضیح دادیم.
اکثر رایانههای شخصی و لپ تاپ ها در ده سال اخیر با رم DDR4 کار میکنند. رم DDR5 در سال 2021 راهاندازی شد، اما در سال 2022 و به لطف تراشههای نسل دوازدهم جدید اینتل و پردازندههای موبایل سری Ryzen 6000 AMD به جریان اصلی رسیده است.
تفاوت رم های DDR5 لپ تاپ با DDR4: عملکرد
رم DDR5 با مشخصات عملکردی جدیدی عرضه شده است و نوید دسترسی به میزان حافظه بالاتر را در آینده میدهد. این نسل جدید رم برخلاف DDR4 که تنها از 16 گیگابایت حافظه پشتیبانی میکند، از ماژولهایی با ظرفیت حداکثر 64 گیگابایت پشتیبانی خواهد کرد.
رم DDR5 احتمالا به حداکثر 128 گیگابایت حافظه در هر اسلات دست خواهد یافت. با این حال، اولین نسل DDR5 تنها از حافظه 16 گیگابایتی / 8 گیگابایتی پشتیبانی میکند. بنابراین در آینده نهچندان دور فقط باید انتظار ظرفیت متوسط 32 گیگابایتی را داشت.
اما تفاوت اصلی این دو، به معماری DIMM پنهان در DDR5 برمیگردد. زیرا مموری استاندارد DDR4 یک گذرگاه داده 64 بیتی دارد. اما حافظه DDR5 از دو کانال 32 بیتی مجزا بهره میبرد. این امر، بهرهوری را افزایش میدهد و زمان انتظار مورد نیاز برای دسترسی به دادهها را کاهش خواهد داد.
دیگر تفاوت رم های DDR5 لپ تاپ با DDR4 ولتاژ عملیاتی 1.1 ولت در DDR5 است که نسبت به 1.2 ولت در DDR4 کاهش یافته است. به این ترتیب، بهرهوری انرژی بالا میرود و میزان گرمای به وجود آمده در لپ تاپ نیز کاهش خواهد یافت.
در کل، DDR5 حافظه بیشتر، افزایش پهنای باند و کاهش مصرف انرژی را در بخش عملکرد فراهم میکند.
تفاوت رم های DDR5 لپ تاپ با DDR4: سرعت
همانطور که رم DDR4 در مقایسه با DDR3 ارتقا سرعت فوقالعادهای داشت، رم DDR5 هم پیشرفت قابلتوجهی نسبت به DDR4 دارد. رم DDR4 در سرعت انتقال داده میتواند به سرعت 1600 تا 3200 مگاهرتز در هر ثانیه دست یابد. با این وجود، سرعت پایه انتقال داده در DDR5 3200 مگاهرتز است.
بنابراین سرعت DDR4 تقریبا در جایی به پایان میرسد که سرعت DDR5 تازه شروع میشود. به خاطر داشته باشید که افزایش سرعت یک نسل از رم باعث شتاب قابل توجهی در سرعت و عملکرد لپ تاپ خواهد شد.
تفاوت رم های DDR5 لپ تاپ با DDR4: پهنای باند
اگرچه DDR5 تفاوتهای زیادی با DDR4 دارد، اما یکی از مزایای اصلی آن افزایش پهنای باندی است که برای پردازندههای با تعداد هستههای بالا فراهم میکند. پردازندههای های فعلی میتوانند تا 16 هسته را برای لپ تاپ ها فراهم کنند. بنابراین پهنای باند بالا در حافظه رم به طور فزایندهای حیاتی شده است.
به عنوان مثال، بهترین رم DDR3 نمیتوانست با نسل اول DDR4 رقابت کند و بسیاری این سوال را مطرح میکردند که آیا همین اتفاق برای DDR5 هم رخ داده است یا خیر. رم DDR5 در مقایسه با DDR4 به ماژولهای DIMM با ظرفیت بالاتر اجازه میدهد، به پهنای باند بالاتری برسند. همچنین انرژی کمتری مصرف میکند، در حالی که مشخصات عملکردی بهتری نسبت به DDR4 دارد.
البته DDR4 هنوز هم پایداری خوب و تاخیر کمتری دارد. اما همه چیز در DDR5 دو یا چهار برابر شده که بسیار قابل توجه است. ماژول حافظه DDR5 و DDR4 از نظر فیزیکی یکسان هستند. با این حال، این امر اصلا غیرمنتظره نیست. زیرا DDR5 جدید برخلاف تغییر معماری DDR3 به DDR4، تعداد پینهای جدید یا افزایش یافتهای نسبت به مدل قبلی ندارد.
ما در دیجی 63 همیشه در اکثر راهنما های خرید همانند راهنمای خرید لپ تاپ معماری یا راهنمای خرید لپ تاپ مناسب تدوین گفتیم که برای کار های سنگین حداقل 16 گیگابایت رم پیشنهاد میشود. کاملا واضح است؛ نرم افزار افترافکت حداقل 16 گیگابایت حافظه پیشفرض لازم دارد! بنابراین پیشنهاد ما به شما خرید لپ تاپ با رم 16 گیگ است.
اگرچه پینآوتها کمی تغییر کردهاند و پیکربندی ۲۸۸ پین همچنان وجود دارد، اما تمایز واقعی در تفاوت رم های DDR5 لپ تاپ با DDR4 به سطح طراحی و معماری این دو برمیگردد.
تفاوت رم های DDR5 لپ تاپ با DDR4: تاخیر
همانطور که قبلا اشاره شد، پیشرفتهای DDR5 بهرهوری را افزایش میدهد و تاخیر مورد نیاز برای دسترسی به دادهها را کاهش خواهد داد. رم اساسا به عنوان حافظه ذخیرهسازی موقت عمل میکند. بنابراین هرچقدر زمان دریافت دستورالعملها از RAM کمتر باشد، CPU میتواند سریعتر کار کند.
رم DDR5 در تکمیل عملیات، سریعتر از DDR4 است و زمان کمتری طول میکشد تا RAM تشخیص دهد که باید چه کاری را پردازش کند. به عنوان مثال، ماژول رم DDR4-3200 CL20 نسبت به DDR5-4800 CL40 پاسخگویی کمتری دارد. البته این تاخیر فقط یک بحث نظری است و به هیچ وجه در هنگام عملکرد لپ تاپ احساس نمیشود.
کدام یک بهتر است؟
شاید زودباشد که بگوییم DDR5 بهتر از DDR4 است اما باید بدانیم که دیگر تکنولوژی فعلی بازار رم های DDR5 هستند و کمپانی های سازنده لپ تاپ نیز تمامی لپ تاپ های خودشان را با رم DDR5 معرفی میکنند. این را از همین روی میگوییم که در سال 2023 هستیم و در نمایشگاه CES 2023 که جدیدترین لپ تاپ ها معرفی شدند تمامی لپ تاپ ها با رم DDR5 بودند.
با این وجود اگر گیمر هستید و نیاز شما خرید لپ تاپ گیمینگ است، شاید عملکرد آنچنانی را احساس نکنید. وبسایت reviewed.usatoday.com در مورد تفاوت رم های DDR4 و DDR5 در لپ تاپ ها میگوید:
با این حال، بارهای کاری دیگر مانند بازی تفاوت های کمی در عملکرد مشاهده کردند. سیستمهای بنچمارک گرافیکی مبتنی بر AMD Radeon ما عملکرد فریم یکسانی را در بازیهای مرجع ما در هر دو دسکتاپ Ryzen 9-5950X / DDR4 RAM و Intel Core i9-12900K / DDR5 RAM نشان دادند.
در همین حال، سیستمهای بنچمارک گرافیکی مبتنی بر انویدیا ما در واقع عملکرد بدتری را در دسکتاپ رم Intel Core i9-12900K / DDR5 نسبت به دسکتاپ Intel Core i9-11900K / رم DDR4 نشان دادند، با برخی از بازیها تا 20 فریم در ثانیه کندتر روی دسکتاپ مجهز به DDR5 اجرا میشوند.
یکی از لپ تاپ های که مجهز به رم DDR5 است لپ تاپ ایسوس fx507zc اگر میخواهید بیشتر با این لپ تاپ آشنا شوید بر روی لینک کلیک کنید.
این نکته اشاره به این دارد که هنوز در دسکتاپ حداقل عملکرد DDR4 و DDR5 با هم تفاوت آنچنانی ندارد.
جمعبندی
در ابتدا اجازه بدهید به تعدادی از سوالات متداول پاسخ بدهیم:
آیا رم DDR5 بهتر از DDR4 است؟
رم DDR4 مقرونبهصرفه تر است. با این حال، نرمافزارها و بازیهای جدیدتر احتمالا به سرعت و ظرفیت بالاتر رم DDR5 نیاز خواهند داشت.
آیا رم DDR5 ارزش خرید دارد؟
آزمایش رمهای DDR4 و DDR5 با نسل دوازدهم پردازنده i9-12900K اینتل در ماه مه نشان میدهد که DDR5 بسیار سریعتر از نسل قبلی خود عمل میکند.
16 گیگابایت رم DDR5 برای گیمینگ کافی است؟
16 گیگابایت مقدار رم توصیهشده برای اجرای اکثر بازیها است و افزایش قابلتوجهی در گیمینگ ارائه میدهد. همچنین میتوانید برنامههای زیادی را در پسزمینه اجرا کنید.
به طور کلی، رم DDR5 به راحتی سریعترین رم DDR4 را پشت سر میگذارد، چراکه رده متوسط آن نیز اغلب در سطح 5000 مگاهرتز عمل میکند. این سرعت را میتوان با سریعترین رمهای DDR4 موجود در بازار مقایسه کرد.
در این مطلب سعی کردیم تفاوت رم های DDR5 لپ تاپ با DDR4 را به شکل اساسی توضیح دهیم و امیدواریم به پاسخ سوالات خود در این باره دست پیدا کرده باشید.