معرفی و مقایسه سری پردازنده‌های اینتل + تاریخچه

پردازنده‌های اینتل جزء کارآمدترین واحدهای پردازش مرکزی کامپیوتر (CPU) در دنیا هستند. برای اینکه یک کامپیوتر بتواند بهترین عملکرد را از خود نشان دهد، مؤلفه‌های زیادی باید با یکدیگر کار کنند که معمولاً مهم‌ترین آنها پردازنده است.

سری پردازنده‌های اینتل در بسیاری از رایانه‌های امروزه یافت می‌شوند، اما آیا تفاوت‌های آنها را می‌دانید؟ در این مقاله به معرفی CPU های اینتل می‌پردازیم تا با تفاوت‌های آنها بهتر آشنا شوید. با دیجی 63 همراه باشید.

سری پردازنده‌های اینتل

پردازنده‌های اینتل یکی از بهترین و قوی‌ترین پردازنده‌های عرضه شده در سراسر جهان هستند. پردازنده جزء بسیار مهمی در کامپیوتر و لپ تاپ محسوب می‌شود و عملکرد آن بر عملکرد کلی سیستم تأثیر زیادی دارد.

در انتخاب پردازنده برای سیستم معیارهای مختلفی وجود دارد؛ از جمله کاربرد لپ تاپ برای شما، تعداد هسته‌ها، رشته‌ها، سرعت کلاک، شرکت تولید کننده، نسل پردازنده و …. که تغییر در هر کدام می‌تواند عملکرد متفاوتی را در پردازنده ایجاد کند. در زمان خرید باید به مشخصات پردازنده و تطابق آن با نیازهای خود توجه کنید.

نمایی از یک cpu اینتل

سری‌های مختلف پردازنده‌های اینتل مشخصات متفاوتی دارند، به عنوان مثال در پردازنده نسل دوازده اینتل نوع فناوری استفاده شده 10 نانومتری است که با فناوری‌های سری‌های پیشین این کمپانی متفاوت است یا پردازنده‌های نسل‌های مختلف از نظر تعداد هسته و رشته با هم متفاوت‌اند که در نتیجه عملکرد آنها با هم فرق دارد. در قسمت‌های بعدی مقاله، تفاوت سری‌های پردازنده‌های اینتل را دقیق‌تر بررسی خواهیم کرد.

از آنجایی که ما در مورد نسل پردازنده در ادامه این مقاله صحبت نمی‌کنیم پیشنهاد می‌کنیم مقالات زیر را نیز بخوانید:

معرفی بهترین لپ تاپ نسل 12 اینتل

معرفی بهترین لپ تاپ نسل 11 اینتل

نقش پردازنده در سیستم الکترونیکی

پردازنده یا CPU دستورالعمل‌ها و قدرت پردازشی مورد نیاز کامپیوتر برای انجام فعالیت‌های مختلف را فراهم می‌کند. هر چه پردازنده قدرتمندتر و به‌روزتر باشد، رایانه سریعتر می‌تواند وظایف خود را انجام دهد. پردازنده قوی به رایانه کمک می‌کند که سریعتر فکر کند؛ درست همانند کاری که مغز انسان انجام می‌دهد.

تاریخچه پردازنده‌ های اینتل

در این قسمت نگاهی مختصر به سری‌های مختلف پردازنده‌های اینتل می‌اندازیم. از ابتدای پردازنده اینتل 4004 سال 1971 که حدود 50 سال پیش معرفی شد تا پردازنده های سری Core i که در سال های گذشته معرفی و تولید شده اند. در حال حاضر در سال 2022 آخرین نسل پردازنده های اینتل، نسل دوازدهم است.

پردازنده اینتل 4004

اینتل 4004 یگ پردازنده 4 بیتی است که توسط شرکت اینتل در سال 1971 عرضه شد و به قیمت 60 دلار آمریکا فروخته شد. اینتل 4004 اولین ریز پردازنده تجاری ساخته شده بود و به عنوان اولین پردازنده در ردیف طولانی سری پردازنده‌های اینتل قرار گرفت.

پردازنده اینتل 8008

اینتل 8008 یک ریزپردازنده اولیه بایت‌محور است که توسط شرکت ترمینال کامپیوتر (Computer Terminal Corporation (CTC)) طراحی و توسط اینتل اجرا و تولید شد. این پردازنده در آوریل 1972 معرفی شد. اینتل 8008 یک پردازنده 8 بیتی با گذرگاه آدرس 14 بیتی خارجی بود که می‌توانست 16 کیلوبایت حافظه را آدرس‌دهی کند.

پردازنده اینتل 8085

پردازنده اینتل 8985 یک ریزپردازنده 8 بیتی است که توسط اینتل تولید و در مارس 1976 به بازار عرضه شد. این پردازنده از نظر نرم‌افزار باینری با نمونه مشهور اینتل یعنی 8080 سازگار است و تنها دو دستورالعمل جزئی برای پشتیبانی از ویژگی‌های ورودی / خروجی اضافه شده است.

نمایی از پردازنده اینتل 8085 که در سال 1976 معرفی شد.

پردازنده اینتل 8086

پردازنده 8086 که آن را با نام iAPX 86 نیز می‌شناسند، یک تراشه 16 بیتی است که توسط اینتل بین سال‌های 1976 تا 19878 تولید شده و در سال 1979 عرضه شد. این تراشه نسبت به نمونه پیشین کمی تغییر یافته بود و یک گذرگاه 8 بیتی داده خارجی داشت (که امکان استفاده از IC های پشتیبانی ارزان‌تر و کمتری را فراهم می‌کرد).

پردازنده‌ های اینتل 80286، 80386، 80486 و نسل های جدیدتر

پردازنده‌های اینتل 80286، 80386، 80486 حد فاصل سال‌های 1982 تا 1999 به بازار معرفی شدند. پردازنده‌های هر سال نسبت به سال پیش اندکی تفاوت داشته و ویژگی‌های مطلوب‌تری در آنها دیده می‌شد. در هر سال عرضه پردازنده های جدید چندین اتفاق می‌افتد:

• معمولا نسبت به مدل قبلی مقداری مصرف کمتر دارند.
• سرعت کلاک پردازنده که با واحد GHz نشان داده می‌شود مقداری افزایش می‌شود.
• قیمت پردازنده معمولا کمی بیشتر از مدل قبلی در نسل قبلی است.

پردازنده پنتیوم

پنتیوم برندی است که برای مجموعه‌ای از ریز پردازنده‌های سازگار با معماری x86 که توسط اینتل تولید شده‌اند، استفاده می‌شود. پنتیوم اصلی در سال 1993 عرضه شد. پس از آن پنتیوم 2 و پنتیوم 3 عرضه شدند. این مدل پردازنده تا به امروز تولید و عرضه می‌شود.

سری پنتیوم در حال حاضر از ضعیف ترین مدل های پردازنده است و از نظر قدرت و بنچمارک قبل از Core i3 و Core i5 قرار می‌گیرد؛ اما در زمان عرضه خودش جز قوی ترین پردازنده های عرضه شده اینتل بود. حال که نام از بنچمارک آمد، به شما پیشنهاد می‌کنیم برای دیدن رده بندی پردازنده ها و همینطور کارت گرافیک ها به ترتیب به صفحات بنچمارک CPU و بنچمارک کارت گرافیک (GPU) سری بزنید.

پردازنده اینتل اتم

اینتل اتم نام تجاری مجموعه‌ای از پردازنده‌ها با ولتاژ فوق‌العاده کم شرکت اینتل است (IA-32 و x86-64) تا مصرف برق و اتلاف انرژی در مقایسه با پردازنده‌های معمولی اینتل کاهش یابد. پردازنده‌های اینتل اتم عمدتاً در نت‌بوک‌ها، نت‌تاپ‌ها، برنامه‌های کاربردی تعبیه شده از مراقبت‌های بهداشتی گرفته تا رباتیک پیشرفته، دستگاه‌های اینترنت همراه (MID) و تلفن‌ها استفاده می‌شدند.

امروزه پردازنده های اکثر لپ تاپ ها از اینتل اتم به سری Core i تغییر کرده است، اما در گذشته این پردازنده های کم مصرف در لپ تاپ ها هم کاربرد داشتند.

نمایی از پردازنده Core i5 و Core i9 Unlocked و Core i7 مختص pc در کنار یکدیگر

پردازنده Celeron

Celeron نام تجاری اینتل برای مدل‌های ریزپردازنده رایانه‌ای IA-32 و x86-64 پایین‌رده است که برای رایانه‌های شخصی کم‌هزینه مورد استفاده قرار می‌گیرد. پردازنده‌های Celeron با نرم‌افزار IA-32 سازگار هستند. عملکرد آنها در سرعت کلاک در مقایسه با پردازنده‌های پرچمدار اینتل مانند برندهای پنتیوم و Core کمتر است. این پردازنده‌ها از سال 1998 تا کنون در بازار استفاده می‌شوند.

پردازنده Pentium Pro

پنتیوم پرو ریزپردازنده نسل ششم x86 است که اینتل آن را توسعه داد و به مرحله تولید رساند. این پردازنده در اول ماه نوامبر سال 1995 به بازار معرفی شد. ریز معماری P6 توسط این پردازنده معرفی شد. در ابتدا قرار بود جایگزین پنتیوم اصلی در بسیاری از کاربردها شود.

اینتل Xeon (اینتل زئون)

Xeon نام تجاری از پردازنده‌های x86 است که توسط اینتل طراحی، تولید و به بازار عرضه شده است. این پردازنده برای استفاده در ایستگاه‌های کاری، سرورها و سیستم‌های تعبیه شده غیر مصرف‌کننده توسعه داده شده است. این پردازنده‌ها از سال 1998 وارد دنیای الکترونیک شدند و تا به امروز از آنها استفاده می‌شود.

اینتل زئون از آنجایی که قلب سرور ها و دیتاسنتر ها محسوب می‌شود؛ برای دوستانی که در رشته کامپیوتر فعالیت می‌کنند و دانشجوی رشته کامپیوتر هستند و در شاخه شبکه فعالیت می‌کنند، احتمالا نام آشنایی است.

پردازنده اینتل زئون اکثرا در سرور ها و ورک استیشن ها کاربرد دارد

پردازنده اینتل پنتیوم 2009

اینتل در سال 2009 سیستم نام‌گذاری پردازنده‌های پنتیوم را تغییر داد. این شرکت در سال 2009 نام پردازنده‌های مبتنی بر Wolfdale-3M را به پنتیوم تغییر داد و پردازنده‌های تک‌هسته‌ای و دو هسته‌ای جدید را بر اساس Penryn و تحت عنوان پنتیوم معرفی کرد.

پردازنده اینتل Core

پردازنده‌های اینتل Core خطی از پردازنده‌های اینتل هستند که در زمان معرفی قرار بود جایگزین پردازنده‌های پنتیوم میان‌رده تا سطح بالای موجود شوند. در نتیجه پنتیوم به سطح ابتدایی منتقل شد. نسخه‌های یکسان یا توانمندتر پردازنده‌های Core نیز به عنوان پردازنده‌های Xeon در بازارهای سرور و ایستگاه کاری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پردازنده اینتل Core 2

خانواده Intel Core 2 شامل ریزپردازنده‌های 64 بیتی x86-64 تک، دو و چهار هسته‌ای مصرفی اینتل بر اساس ریز معماری Core است. مدل‌های تک و دو هسته‌ای تک قالبی هستند، در حالی که مدل‌های 4 هسته‌ای شامل دو قالب هستند که هر کدام شامل دو هسته است (هسته‌ها در یک ماژول چند تراشه دسته‌بندی شده‌اند).

سری اینتل Core i3

پردازنده‌های Core i3 توسط اینتل توسعه و تولید شدند. این پردازنده‌ها اولین بار در سال 2010 به بازار عرضه شدند. Core i3 یک پردازنده کامپیوتری دو هسته‌ای است که برای کامپیوترهای رومیزی و لپ تاپ قابل استفاده است. یکی از سه نوع پردازنده سری «i» که به نام پردازنده‌های خانواده اینتل Core شناخته شده‌اند.

نمایی از پردازنده اینتل Core i3 نسل 12 که نسبت به نسل قبل خودش پیشرفت بسیار بالایی داشته است.

سری اینتل Core i5

پردازنده‌های اینتل Core i5 یکی دیگر از پردازنده‌های خانواده اینتل Core  هستند که اولین بار در سال 2009 از آنها رونمایی شد. اینتل Core i5 در انواع دو تا چهار هسته‌ای عرضه می‌شود که همگی به طور همزمان از 4 رشته متفاوت پشتیبانی می‌کنند. سرعت کلاک پردازنده در این نوع بین 1.5 تا 3.1 گیگاهرتز متغیر است.

مقاله بهترین لپ تاپ Core i5 را در این بخش به شما پیشنهاد می‌کنیم.

سری اینتل Core i7

یکی از قدرتمندترین پردازنده‌های خانواده اینتل Core پردازنده‌های Intel Core i7 هستند. این پردازنده‌ها در سال 2008 معرفی شده و تا به امروز با استقبال زیادی مواجه بوده‌اند. پردازنده‌های Core i7 در انواع دو تا شش هسته‌ای موجود است و می‌تواند تا 12 رشته مختلف را به طور همزمان پشتیبانی کند. سرعت کلاک آن بین 1.7 تا 3.9 گیگاهرتز متغیر است.

مقاله بهترین لپ تاپ Core i7 را در این بخش به شما پیشنهاد می‌کنیم.

سری اینتل Core i9

اینتل Core i9 از جمله جدیدترین پردازنده‌های اینتل است که اولین بار در سال 2018 به بازار عرضه شد. این پردازنده‌ها دارای معماری ترکیبی عملکردی هستند که به منظور عملکرد هوشمند، بهینه‌سازی و تنظیم بهبود یافته طراحی شده‌اند. پردازنده‌های Core i9 به گیمرها امکان بازی با سرعت کلاک تا 5.8 گیگاهرتز را می‌دهند.

در لپ تاپ ها به دلیل حرارت بسیار بالایی که این سری از پردازنده ها تولید می‌کنند، از آنها به شکل محدودی استفاده می‌شود. به شکلی که پردازنده های Core i9 بسیار کمتر از Core i7 در لپ تاپ ها دیده می‌شوند.

معرفی سری Core i از سری پردازنده‌های اینتل

پردازنده‌های اینتل Core اولین بار در اواسط سال 2006 برای دسکتاپ عرضه شدند. آنها خیلی زود جای پردازنده‌های پنتیوم را گرفتند، پردازنده‌ای که قبلاً جزء پردازنده‌های پیشرفته اینتل محسوب می‌شد. نام Core i دسته‌بندی «سطح بالا» را مشخص می‌کند که باعث تمایز پردازنده‌های یک نسل خاص می‌شوند.

نام Core i به این معنی نیست که پردازنده دارای تعداد مشخصی از هسته است، یا حتی تضمین نمی‌کند که پردازنده‌ها از ویژگی Hyper-Threading (که به پردازنده اجازه پردازش سریعتر دستورها را می‌دهد) برخوردار است.

مشخصات پردازنده‌های Core i می‌تواند بسته به نسل تغییر کند. با پیشرفت تکنولوژی کارآمدتر کردن قسمت‌هایی که قبلاً چندان کارا نبودند، ساده‌تر شده است.

لوگوی تعدادی از نسل های پردازنده های سری اینتل Core i

پردازنده اینتل Core i3؛ از سری پردازنده‌های اینتل Core

پردازنده‌های اینتل Core تعداد هسته‌های کمتری نسبت به پردازنده‌های رده بالاتر این سری دارند. Core i3 با پردازنده‌های دو هسته‌ای شروع به کار کرد، اما در حال حاضر تعداد هسته‌ها در دسکتاپ به 4 نیز افزایش یافته است.

پردازنده‌های Core i3 حافظه کش کمتری دارند. همچنین نسبت به دیگر پردازنده‌های Core حافظه رم کمتر و سرعت کلاک متفاوت دارند. به طور کلی برای کارهایی که نیاز به قدرت پردازشی بالا دارند، مناسب نیستند. در حد کارهای ابتدایی در مایکروسافت آفیس می‌توانید روی آنها حساب کنید.

پردازنده اینتل Core i5؛ از سری پردازنده‌های اینتل Core

پردازنده‌های Core i5 یک پله از پردازنده‌های Core i3 بالاتر هستند. این نکته‌ای است که مخصوصاً برای گیمرها حائز اهمیت است. پردازنده i5 به طور معمول فاقد Hyper-Threading است، اما تعداد هسته‌های آن بیش از Core i3 است. این پردازنده‌ها جزء پردازنده‌های میان‌رده در نظر گرفته می‌شوند و برای کارهایی با نیازهای پردازشی نه چندان بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پردازنده اینتل Core i7 و Core i9 ؛ قدرتمندترین پردازنده‌های اینتل

در حال حاضر (سال 2022) پردازنده‌های Core i7 و Core i9 بهترین پردازنده‌های اینتل هستند که برای کارهایی با نیازهای پردازشی بالا به کار می‌روند. تعداد هسته‌های پردازنده‌های Core i9 از Core i7 بیشتر است. قدرت این پردازنده‌ها به نسل آنها نیز بستگی دارد. نسل‌های جدیدتر از قدرت بیشتری برخوردارند.

منابع:

1. وبسایت کمپانی HP – (چیستی پردازنده های اینتل)
2. وبسایت smallbusiness.com – معرفی انواع مدل ها
3. ویکیپدیای انگلیسی – تاریخچه پردازنده های اینتل
4. وبسایت howtogeek.com – تفاوت i3 و i5 و i7